Nieuws

Blog: Paul Otter

Regelmatig krijg ik tijdens mijn huisbezoeken de vraag of er een regeling kan worden getroffen. Regelen lijkt makkelijk: afspreken welk bedrag maandelijks te betalen maar er zitten nogal wat haken en ogen aan: hoe regel je goed?

Wet- en regelgeving

Zoals je van een gerechtsdeurwaarder mag verwachten onderzoekt die eerst wat wetten, regels en werkinstructies bepalen. Ook schuldeisers geven vaak een kader voor regelingen. Bijvoorbeeld een maximum aan het aantal maanden dat de regeling mag duren. Duurt de regeling langer dan X maanden, dan hebben we vaak meer informatie nodig over de inkomsten en uitgaven.

Wettelijk recht op een regeling is er (nog) niet. Aan de ene kant begrijp ik dat. Als er na verschillende herinneringen niet is betaald, en er zou een wettelijk recht op regelen zijn, heeft dat iets van de niet-betaler ‘belonen’. Aan de andere kant is een regeling een goed instrument om extra kosten van bijvoorbeeld dagvaarding en het proces naar de rechter te voorkomen.

Aan de deur

Als een debiteurklant bij een huisbezoek een regeling aanbiedt, ga ik eerst uitgebreid in gesprek. Niet zelden wordt vol goede bedoelingen een hoog bedrag per maand als regeling voorgesteld. Dan is het mijn taak om na te gaan of dat realistisch is. Navragen wat de vaste maandlasten en eventuele andere schulden zijn, zodat die naast een regeling kunnen worden betaald.

Gevaar

Als er meer schulden zijn, wordt het al snel complex. Schuldeisers en invorderaars weten niet van het bestaan van de andere schulden. Betrokkene geeft niet altijd aan dat er meer schulden zijn. Dan ontstaat het risico dat wat wordt afgesproken maandelijks te veel is, waardoor betrokkene onder de beslagvrije voet uitkomt (het bedrag dat nodig is voor de noodzakelijke kosten van levensonderhoud). Dat kan dan weer nieuwe schulden tot gevolg hebben.

Feiten

Syncasso heeft in 2023 meer dan 117.000 regelingen[i] afgesproken. Om wat meer context te geven: in dat jaar ontvingen we iets meer dan 240.000 nieuwe zaken en werd er in ongeveer 16.000 zaken gedagvaard.  De regeling is dus een belangrijke vorm om betalingsachterstanden op te lossen. Regelingen kunnen op allerlei manieren worden aangeboden zoals tijdens een huisbezoek maar ook via telefoon, chat en website.

Pleidooi

Regelingen zijn een veelgebruikte en hele goede manier om schulden op te lossen. Maar een goede regeling afspreken vraagt kennis en kost tijd. Borgen dat er genoeg geld is voor het levensonderhoud is essentieel. Daarnaast is het belangrijk om te weten of er meer schulden of regelingen zijn. Daarvoor is een goed overzicht van de schulden nodig. Alleen dan kunnen er haalbare regelingen worden getroffen en is er genoeg geld voor de noodzakelijke kosten van levensonderhoud (beslagvrije voet).

Vreemd genoeg is dat overzicht er nu niet. Daar heeft iedereen last van: de betrokkene zelf, de schuldeisers, invorderaars en uiteindelijk de maatschappij. Gerechtsdeurwaarders zijn bezig met een eerste stap naar zo’n overzicht met ‘Schuldenwijzer’. Het doel is om alle schulden die vaststaan (met bijvoorbeeld vonnis of dwangbevel), naast beslagen op inkomsten, in Schuldenwijzer op te nemen. Na die eerste stap moeten bijvoorbeeld overheidsvorderingen in zo’n overzicht: welke politicus neemt het initiatief om een overzicht van schulden mogelijk te maken?

Paul Otter is design researcher en gerechtsdeurwaarder. In het SyncassoLab onderzoekt hij hoe schulden beter kunnen worden opgelost. In de praktijk doet hij dat bij de voordeur. Op beleidsniveau door het gesprek aan te gaan met alle belanghebbenden over schulden, zoekend  naar oplossingen. Paul blogt regelmatig over actuele zaken.

Bronnen:

[i] https://jaarverslag2023.syncasso.nl/kerncijfers